Corporate body

Eyjólfsstaðir í Vatnsdal

(950)

Fornt býli og klausturjörð fyrrum. Túnið er ræktað á sléttri grun við rætur Vatnsdalsfjalls og hallar því lítið eitt mót vestri. Bærinn steindur því sem næst í miðju túni í mjög fögru umhverfi. Votlendi talsvert neðan túns og norður um merki. Síðan taka við breiðir, þurrir og sléttir bakkar Vatnsdalsár, mikið og gott heyskaparland. Lögferja var hér áður á Vatnsdalsá til skamms tíma. Hér ólst upp Sigurður Nordal prófessor. Íbúðarhús byggt 1914, 512 m3. Fjós fyrir 20 gripi. Fjárhús yfir 400 fjár. Hesthús yfir 24 hross. Hlöður 820 m3. Votheysgeymsla 40 m3. Mjólkurhús, fóðurbætisgeymsla, smiðja og verkfærageymsla. Tún 45,4 ha. Veiðiréttur í Vatnsdalsá.

Vatnsdalur; Áshreppur; Bakki; Bakkalækur; Bakkaeyri; Bakkalækjargil; Bakkabunga; Bakkaleynir [álagablettur]; Berjalautir; Breiðargjá; Brúnafoss [Háifoss]; Dagbeit; Dýjahlíð; Efra-Greni; Efri-Torfur; Efri-Drög; Efri-Skörð; Einbúagil; Einbúi; Eyjólfsstaðalækur; Eyjólfsstaðamór; Eyjólfsstaðavað; Eyrarvað; Fénaðarhjallar; Ferjuhylur; Fjóshóll; Flói; Fossar; Götur; Grænur; Grenhóll; Grenskálar; Grenjaklettabunga; Grenjaklettar; Grjót; Grjóthóll; Grundir; Guladrag; Gvendarbakki; Gvendarhylur; Gvendarmór; Gvendarstykki; Háfjallið; Herforingjaráðsvarða; Hesteyri; Hesthúshóll; Hlass; Huldusteinn; Ingimundarholt; Kambflói; Kambur; Kattarhryggur; Kerling; Kistumelur; Kistulág; Kofabunga; Lækjarós; Lambhúshóll; Litla-Holt; Litli-Foss; Litli-lækur; Litli-melur; Miðhús; Neðri-skörð; Neðri-torfur; Neðri drög; Oddnesvað; Peningaholt efra og neðra; Rauðaskriða; Röðull; Skarðagreni; Vatnsdalsá; Hvammur; Stóranes; Skinnhúfa; Skinnhúfudrangur; Skinnhúfuhaus; Skinnhúfuhellir; Skinnhúfuklettar; Skinnhúfuleynir; Vatnsdalsfjall; Árkvörn; Skriða; Sniðgötur; Stekkjarbrekka; Stekkjarfoss; Stekkjarholt; Stekkur; Stekkjarlækur; Stjörnuklettur; Stokkhylur; Tjarnarstæði syðra og ytra; Tjarnir; Tófugeirar; Vaðhólmi; Vörðumelur; Laski, ytri og syðri; Þrístapar: Eyjólfsstaðasel nefna menn í Kornsárlandi

Jarðardýrleiki xvi € , og so tíundast presti og fátækum. Eigandinn er kóngl. Majestat, og er þessi ein af Vatnsdals jörðum, sem lögmaðurinn Lauritz Gottrup hefur í forljeníng.
Ábúandinn Gísli Jónsson. Landskuld i € . Betalast með xx álna fóðri, en hitt sem meira er í kaupstaðargjaldi, síðan lögmaðurinn Lauritz Gottrup viðtók, en áður í landaurum heim til umboðshaldarans, og stundum máske nokkuð í kaupstaðargjaldi. Leigukúgildi ii voru til næstliðinna fardaga. Leigur guldust í smjöri heim tíl umboðshaldarans, en fyrir því að
næstumliðið ár urðu misgreiníngar millum lögmannsins, sem umboðið heldur, og föðurlausra barna, sem til þessara kúgilda áttu að svara, þar af, að kúgildin væri í 15 ár óuppbætt, urðu þessi kúgildi ei útsvöruð og eru nú engin með jörðunni. En ábúandi vænist sig hafa óskað þeirra af lögmanni. Kvaðir sem áður segir um Bakka. Kvikfjenaður iiii kýr, xl ær, x sauðir tvævetrir og eldri, x veturgamlir, xxvi lömb, ii hestar, ii hross, i foli veturgamall óvís, i únghryssa. Fóðrast kann iii kýr, xx lömb, xxx ær, ii hestar. Torfrista og stúnga næg.
Laxveiði og silúngs sem áður segir um Bakka. Eyjólfsstaðasel nefna menn í Kornsárlandi, og sjást þar tóftir, hvort að skyldu eður fyrir kaup vita menn ekki. Engjatak í takmörkuðum reit eigna menn jörðinni í Hvammsengi, sem áður er sagt um Bakka.

Bakki var hjáleiga frá jörðinni á þessum árum eða frá árinu 1906 til ársins 1948 að þau byggðu upp á jörðinni Jón Bjarnason og Kristín Lárusdóttir, núverandi eigendur og ábúendur þar. Jóhannes N. Þorsteinsson á Eyjólfsstöðum var þó talinn ábúandi á Bakka árið 1926 og byggði hann fjárhús þar á bæjarhólnum niður við Vatnsdalsá. Jóhannes þótti mikið bóndaefni og skaði fyrir sveitina er hann flutti til Reykjavíkur.

Mikið snyrtiheimili var á Eyjólfsstöðum og allir hlutir í föstum skorðum. Þorsteinn var smiður góður og fékkst við ýmislegt umfram aðra bændur í sveitinni, þar á meðal fræðimennsku. Hið myndarlega íbúðarhús á Eyjólfsstöðum var byggt árið 1917. Þótti það fínna en önnur íbúðarhús í sveit á þeim tíma. Hafði Þorsteinn skrifstofu með handgröfnu málmskilti á hurðinni. Sökum vinnufólks hafði Þorsteinn góðar ástæður til þess að sinna hugðarefnum sínum og lét það eftir sér. Hann hafði þótt glettinn á uppvaxtarárum sínum á Haukagili enjafnan vinsæll. Hann hafði gaman af að segja sögur, bæði af sjálfum sér og öðrum, sem oft mátti ekki taka bókstaflega. Hann var organisti í Undirfellskirkju um langt árabil og manna fróðastur um kirkjusöng. Hann var burðarás sönglífs í Undirfellskirkju ásamt Kristjáni bónda á Gilsstöðum og Kristjáni kennara á Brúsastöðum. I sambandi við sönginn eru fyrstu minningar mínar úr Undirfellskirkju og þær eru skýrar.

Ábúendur;

um1870- 1903- Jónas Guðmundsson 1. jan. 1835 - 17. jan. 1913. Óðalsbóndi á Eyjólfsstöðum í Vatnsdal. Tökubarn á Hofi, Undirfellssókn, Hún. 1835. Bóndi á Eyjólfsstöðum 1901. Kona hans; Steinunn Steinsdóttir 30. des. 1840 - 9. okt. 1915. Tökubarn á Eyjólfsstöðum, Undirfellssókn, Hún. 1845. Fósturdóttir á Eyjólfsstöðum 1860. Steinunn var talin laundóttir Sigurðar Sigurðssonar bónda á Eyjólfsstöðum skv. Föðurætt.

1903-1938- Þorsteinn Konráðsson 16. sept. 1873 - 9. okt. 1959. Bóndi á Eyjólfsstöðum, Undirfellssókn, A-Hún. 1930. Bóndi, smiður, kennari, oddviti, organisti og fræðimaður á Eyjólfsstöðum í Vatnsdal, A-Hún. og síðar skrifstofumaður í Reykjavík. Bókari í Reykjavík 1945. Fósturdóttir skv. ÍÆ.: Margrét Jósefsdóttir átti Guðmund Jóhannsson málameistara. Kona hans; Margrét Oddný Jónasdóttir 10. okt. 1879 - 4. júlí 1961. Húsfreyja á Eyjólfsstöðum, Undirfellssókn, A-Hún. 1930. Húsfreyja á Eyjólfsstöðum í Vatnsdal, Áshr., A-Hún.

1938- Bjarni Guðmann Jónasson 8. mars 1896 - 22. des. 1981. Bóndi á Marðarnúpi, Undirfellssókn, A-Hún. 1930. Var á Eyjólfsstöðum, Áshr., A-Hún. 1957. Síðast bús. í Áshreppi. Kona hans; Jenný Rebekka Jónsdóttir 26. júlí 1898 - 1. jan. 1991. Var á Eyjólfsstöðum, Áshr., A-Hún. 1957. Síðast bús. í Áshreppi.

1956- Ingvar Andrés Steingrímsson 3. mars 1922 - 12. apríl 2009. Ingibjörg Bjarnadóttir 8. júní 1923 - 19. nóv. 2001. Var á Marðarnúpi, Undirfellssókn, A-Hún. 1930. Var á Eyjólfsstöðum, Áshr., A-Hún. 1957.

Landamerkjaskrá fyrir jörðinni Eyjólfsstöðum í Vatnsdal.

Að sunnan, milli Eyjólfsstaða og Bakka ræður merkjum Bakkalækur, og úr neðri enda lækjarins beina línu í flóðgarð á norðanverðri Bakkaeyri, og að ofan úr efsta fossi í Bakkalækjargili beina línu upp á fjallsbrúnina og þar austur á fjallið. Að vestan ræður Vatnsdalsá. En að norðan milli Eyjólfsstaða og Hvamms ræður merkjum stór steinn á gömlum heygarði sunnanvert við Stóranesið við árbakkann, og þaðan austur í annan stóran stein ofan á engjunum eða fjær ánni, þaðan beina línu í vörðu á Skinnhúfuklettum og þaðan upp á fjallsbrúnina austur á Vatnsdalsfjall, svo langt sem ýtrast vötn að draga, þá fram fjallið að fyrnefndri þverlínu milli Eyjólfsstaða og Bakka.

Eyjólfsstöðum 24. júlí 1890.
Jónas Guðmundsson, eigandi Eyjólfsstaða
B.G. Blöndal, eigandi Hvamms.

Lesið upp á manntalsþingi að Ási í Vatnsdal, hinn 28. maí 1891, og innfært í landamerkjabók Húnavatnssýslu, No. 244, fol. 127b.

IS HAH-Bæ

Final

Full

GPJ 1.4.2019

• Icelandic

Guðmundur Paul
Jarðarbók Árna Magnússonar og Eggerts Ólafssonar 1706. Bls 299
file:///C:/Users/Notandi/AppData/Local/Microsoft/Windows/INetCache/IE/TYHI81U1/H%C3%BAnavatnss%C3%BDsla.pdf
Landamerkjabók Húnavatnssýslu, No. 244, fol. 127b.
Húnaþing II bls 328