Eyvindarstaðaheiði

Identity area

Type of entity

Corporate body

Authorized form of name

Eyvindarstaðaheiði

Parallel form(s) of name

Standardized form(s) of name according to other rules

Other form(s) of name

Identifiers for corporate bodies

Description area

Dates of existence

(1950)

History

Í frumriti er til bréf gert "í Blöndudal 3. apríl 1380 (Islandske originaldiplomer. nr. 57). Þar stendur m.a. (stafsetning samræmd): "Gaf fyrrnefndur Bessi Þórði syni sínum heiman jörð á Eyvindarstöðum fyrir níu tigi hundraða með þeim jarðarspott er fylgt hafði áður Bollastöðum, og öllum skógi í Blöndugili með ummerkjum, er Brekkur heita fyrir ofan Þvergeil, og afrétt er heita Guðlaugstungur, og önnur afrétt í milli Kvísla. Eyvindarstaðir eru geysilega hátt metnir, en ekki er annað sjáanlegt en sama gildi um eign á jörðinni og afréttunum.

Eyvindarstaðaheiði er heiðaflæmi og afréttarland sem liggur á milli Blöndu í Austur-Húnavatnssýslu og Vestari-Jökulsár í Skagafjarðarsýslu og nær frá Hofsjökli niður að heimalöndum jarða í Skagafirði og Húnavatnssýslu.
Eyvindarstaðaheiði er austust heiðanna sem ná yfir hásléttuna norður af Langjökli og Kili og liggur Auðkúluheiði vestan hennar en austan hennar er Hofsafrétt. Heiðin tilheyrði jörðinni Eyvindarstöðum í Blöndudal og dregur nafn af henni. Hún er sameiginlegt upprekstrarland þeirra sveita í Húnavatnssýslu og Skagafirði sem að henni liggja.
Landslag á heiðinni vestanverðri er mótað af jöklum og víða hulið þykkum jökulruðningi og setlögum. Þar er heiðin flatlend og sléttlend og víða ágætlega gróin. Þar er hún víðast í 400-500 metra hæð yfir sjávarmáli. Vesturhluti heiðarinnar liggur norður með Blöndudal og Svartárdal í Húnavatnssýslu og endar í hálsinum sem skilur dalina að. Austurhluti heiðarinnar er hálendur að mestu, grýttur og gróðurlítill, en inn í hann skerast nokkrir dalir.
Allmargar ár og lækir renna um heiðina. Austast er Vestari-Jökulsá, sem kemur upp í nokkrum kvíslum við Hofsjökul og rennur í djúpu gili um Goðdaladal niður í Vesturdal. Svartá í Skagafirði kemur upp í Svartárpollum og rennur niður í botn Svartárdals. Svartá í Húnavatnssýslu kemur upp í svonefndum Bugum og heitir ýmsum nöfnum framan af en eftir að hún kemur niður í Svartárdal kallast hún Svartá. Hún fellur í Blöndu þar sem Svartárdalur og Blöndudalur mætast. Á vesturmörkum heiðarinnar er Blanda. Hún kemur upp í mörgum kvíslum og einnig falla í hana margar þverár, svo sem Strangakvísl, Haugakvísl og Galtará.
Hluti Eyvindarstaðaheiðar og Auðkúluheiðar fór undir Blöndulón sumarið 1991. Lónið er 57 ferkílómetrar að stærð og er yfirborð þess í 500 metra hæð yfir sjávarmáli.
Um Eyvindarstaðaheiði lágu löngum fjölfarnar leiðir úr Skagafirði, Svartárdal og Blöndudal, bæði suður Kjalveg og vestur Stórasand.

Frá Goðdalafjalli í Skagafirði að Ingólfsskála norðan Hofsjökuls.
Byrjum á þjóðvegi 752 í 220 metra hæð fyrir norðan Goðdalakistu hjá eyðibýlinu Hálsakoti. Förum jeppaslóð upp Goðdalafjall í 560 metra hæð og suður eftir fjallinu endilöngu. Förum austan Leirtjarnar og vestan við Melrakkadal og Hofsdal. Slóðin liggur um einn kílómetra vestan við fjallaskálann Hraunlæk norðan við Þröngagil. Áfram förum við beint suður heiðina, austan við Fremri-Hraunkúlu að fjallaskálanum Skiptabakka við Vestari-Jökulsá. Síðan förum við suður á bóginn, alltaf nokkru vestan við Jökulsá unz við komum á leið vestan úr Skiptamel. Hún er nokkru norðan við hinn gamla Eyfirðingaveg norðan Hofsjökuls. Við beygjum þvert til austurs og förum slóðina að fjallaskálanum Ingólfsskála, sem er í 830 metra hæð á Eyfirðingavegi.

Places

Rugludalur; Blanda; syðra Rolluhvammsgreni; Rugludalsbunga; syðri Austurdalur; Hanzkafell; Hlóðarsteinn; Fossadalsbrún; Hólmarmýrarvatn; Aðalsmannsvatnalækjarós; Svartá; Hofsjökull; Kjölur; Auðkúluheiði; Hofsafrétt; Blöndudalur; Svartárdal; Skagafjörður; Vestari-Jökulsá; Goðdaladalur; Svartárdalur; Blöndudalur; Blöndulón; Ingólfsskála; Goðdalakista; Hálsakoti; Goðdalafjall; Leirtjörn; Melrakkadalur; Hofsdal; Hraunlækur; Þröngagil; Fremri-Hraunkúla; Skiptabakki; Skiptamelur; Eyfirðingavegur;

Legal status

Skálar:
Hraunlækur: N65 11.573 W19 02.973.
Skiptabakki: N65 07.914 W19 04.335.
Ingólfsskáli: N65 00.452 W18 53.820.

Functions, occupations and activities

Landamerkjabrjef fyrir Eyvindarstaðaheiði, sem liggur undir Eyvindastaði.

Að norðanverðu milli Rugludals og Eyvindarstaðaheiðar eru merki við Blöndu frá syðra Rolluhvammsgreni, þaðan beint austur, sunnanvert við Rugludalsbungu í svokallaðan syðri Austurdal, þaðan rjettsýni austur í Hanzkafell, þar sem það er hæst, þaðan í Hlóðarstein, þann er stendur á Fossadalsbrún að vestan, þaðan beina stefnu í Hólmarmýrarvatn, þaðan í austur beina stefnu í Aðalsmannsvatnalækjarós, ræður svo lækurinn til Svartár, ræður svo áin fram í Svörtutjörn, þaðan beina stefnu í suðaustur upp að Hofsjökli, ræður svo jökullinn alla leið til Blöndu upptaka, en Blanda ræður að sunnan og vestan merkjum gagnvart fyrstskrifuðu syðra Rolluhvammsgreni.

Eyvindarstöðum, 28. sept. 1886.

Gísli Ólafsson (eigandi að ½ Eyvindarstaðaheiði)
Jóhann P. Pjetursson (eigandi ½ heiðinni og Eyvindarstöðum)

Vegna Reynistaðaklaustursjarðarinnar Rugludals er jeg landamerkjaskrá þessari að öllu samþykkur. Ási, 15. apríl 1887. Ólafur Sigurðsson umboðsmaður Reynist.kl.
Vegna Bergsstaðakirkjujarðar Fossa. Bergstöðum 18. apríl 1889 Björn Jónsson Bjarni Ólafsson, eigandi að Stafni.

Lesið upp á manntalsþingi að Bólstaðarhlíð, hinn 20.maí 1889, og innfært í landamerkjabók Húnavatnssýslu No. 81, fol. 42b.

Mandates/sources of authority

Internal structures/genealogy

General context

Relationships area

Related entity

Grettistak vestan undir Suðurmanna Sandfelli ((1900))

Identifier of related entity

HAH00275

Category of relationship

hierarchical

Dates of relationship

Description of relationship

Related entity

Hóll í Svartárdal ([1300])

Identifier of related entity

HAH00166

Category of relationship

associative

Dates of relationship

20.5.1889

Description of relationship

Sameiginleg landamerki

Related entity

Stafn í Svartárdal ([1300])

Identifier of related entity

HAH00172

Category of relationship

associative

Dates of relationship

Description of relationship

Related entity

Stafnsrétt í Svartárdal (1813)

Identifier of related entity

HAH00173

Category of relationship

associative

Dates of relationship

Description of relationship

Related entity

Steiná í Bólstaðarhlíðarhreppi. ([1300])

Identifier of related entity

HAH00174

Category of relationship

associative

Dates of relationship

Description of relationship

Related entity

Fossar í Svartárdal ([1500])

Identifier of related entity

HAH00161

Category of relationship

associative

Dates of relationship

Description of relationship

Related entity

Austurhlíð -Eyvindarstaðagerði ((1950))

Identifier of related entity

HAH00151

Category of relationship

associative

Dates of relationship

Description of relationship

Related entity

Stafnsvötn á Hofsafrétti ((1950))

Identifier of related entity

HAH00461

Category of relationship

associative

Dates of relationship

Description of relationship

Related entity

Blanda ((1000-2019))

Identifier of related entity

HAH00073

Category of relationship

associative

Dates of relationship

1991

Description of relationship

uppistöðulón

Related entity

Bólstaðarhlíðarhreppur ((1000-2019))

Identifier of related entity

HAH00427

Category of relationship

associative

Dates of relationship

Description of relationship

Related entity

Rugludalur [Ugludalur] í Blöndudal ([1200])

Identifier of related entity

HAH00910

Category of relationship

associative

Type of relationship

Rugludalur [Ugludalur] í Blöndudal

is the associate of

Eyvindarstaðaheiði

Dates of relationship

Description of relationship

upprekstur

Related entity

Selland [Seljabrekkur] í Blöndudal ([1300])

Identifier of related entity

HAH00911

Category of relationship

associative

Type of relationship

Selland [Seljabrekkur] í Blöndudal

is the associate of

Eyvindarstaðaheiði

Dates of relationship

Description of relationship

Upprekstur

Related entity

Skeggsstaðir í Bólstaðarhlíðarhreppi ([1200])

Identifier of related entity

HAH00170

Category of relationship

associative

Type of relationship

Skeggsstaðir í Bólstaðarhlíðarhreppi

is the associate of

Eyvindarstaðaheiði

Dates of relationship

Description of relationship

Related entity

Móberg í Langadal ([1000])

Identifier of related entity

HAH00215

Category of relationship

associative

Type of relationship

Móberg í Langadal

is the associate of

Eyvindarstaðaheiði

Dates of relationship

Description of relationship

Áður upprekstur þar en hætt fyrir 1708

Related entity

Eyvindarstaðir í Blöndudal ([1300])

Identifier of related entity

HAH00078

Category of relationship

hierarchical

Type of relationship

Eyvindarstaðir í Blöndudal

is controlled by

Eyvindarstaðaheiði

Dates of relationship

19.5.1890

Description of relationship

Eyvindarstaðaheiði var áður eign Eyvindarstaða

Access points area

Subject access points

Place access points

Occupations

Control area

Authority record identifier

HAH00018

Institution identifier

IS HAH-óby

Rules and/or conventions used

Status

Final

Level of detail

Full

Dates of creation, revision and deletion

GPJ 18.2.2019

Language(s)

  • Icelandic

Script(s)

Sources

Manntalsþing að Bólstaðarhlíð, hinn 20.maí 1889, og innfært í landamerkjabók Húnavatnssýslu No. 81, fol. 42b. https://is.wikipedia.org/wiki/Eyvindarstaðaheiði
Jónas Kristjánsson. http://www.jonas.is/eyvindarstadaheidi/

Maintenance notes

  • Clipboard

  • Export

  • EAC

Related subjects

Related places