Person

Kristín Pétursdóttir (1900-1989) Karlsminni

• Kristín Pétursdóttir (1900-1989) Karlsminni

8.1.1900 - 5.12.1989

Hún fæddist að Tjörn á Skaga í A-Húnavatnssýslu, lést á Dvalarheimilinu Hlíð, Akureyri. Í kringum síðustu aldamót var Skagi albyggður og sátu þar margir dugmiklir bændur. Að Tjörn var myndarheimili og fjölmennt. Systkinin voru tólf sem upp komust, auk annars heimilisfólks, það var stór hópur og kostaði mikla elju að komaþeim öllum til þroska, því fæstir voru bændur hér á landi auðugir um og uppúr seinustu aldamótum. Eitt mesta gæfuspor í atvinnusögu Akureyrar var stofnun Útgerðarfélags Akureyringa. Helgi Pálsson átti þar stóran hlut að máli. Hann var einn af frumherjunum, sem stofnuðu það fyrirtæki, fyrsti formaður stjórnar þess og lengi síðan.
Kristín Pétursdóttir var glæsileg og fögur kona; hún var hláturmild og hjartahlý og öllum leið vel í návist hennar. Hún naut sín vel viðhlið þessa mikla hugsjóna- og at hafnamanns og átti stóran þátt í velgengni hans. Á Spítalavegi 8 var mikið rausnar- og menningarheimili. Þar var oft gestkvæmt, þvímörg ráð voru þar ráðin um framkvæmdir og stjórnmál. Helgi Pálsson fór ungur að láta mikið að sér kveða í útgerð og verslun og var í forystusveit um framkvæmdir á þessum árum. Hann var snemma kosinn til trúnaðarstarfa fyrir Akureyrarbæ, var bæjarfulltrúi Sjálfstæðisflokksins um langt skeið.

Tjörn á Skaga: Akureyri:

Kristín réð sig sem vinnukonu á Hvammi í Eyjafirði, líklega skömmueftir 1920. Ári síðar réð hún sig í vist til Sigríðar og Hallgríms Davíðssonar, verslunarstjóra Hoepnersverslunar á Akureyri, en hjá þeim hjónum starfaði hún í mörg ár. Er Kristín hélt úr foreldrahúsum var hún alvön öllum þeim störfum sem til féllu á venjulegu íslensku sveitaheimili. En á þeim árum sem nú fóru í hönd var Kristín á heimili sem bar með sér mikinn menningarbrag. Þar voru ýmsar dyggðir í hávegum hafðar og þar lærði Kristín margvíslega matargerð sem ekki þekktist á þeim árum á venjulegum alþýðuheimil um. Gagnkvæm vinátta og virðing hélst með Kristínu og fyrrum húsbændum hennar á meðan ævin entist.
Við Hoepnersverslun starfaði ungur verslunarsveinn, Helgi Pálsson, sem síðar varð eiginmaður Kristínar. Helgi lauk námi frá Gagnfræðaskóla Akureyrar og gerðist útgerðarmaður, og kaupmaður síðar á ævinni. Helgi varð eindreginn sjálfstæðismaður og starfaði mikið að félagsmálum. Hann sat í bæjarstjórn til fjölda ára og gegndi ýmsum trúnaðarstörfum í bæjarmálum á vegum flokksins. Flestum ber saman um að Helgi hafi verið einn aðalfrumkvöðull að stofnun Útgerðarfélags Akureyringa hf. Hann barðist einarðlegast fyrir tilveru félagsins, ásamt Tryggva Helgasyni, á erfiðleikatímum þess.

Dóttir hjónanna Guðrúnar Guðmundsdóttur og Péturs Björnssonar bónda þar. Kristín var af eyfirsku bergi brotin í föðurætt en húnvetnsku í móðurætt. Faðir hennar, Pétur Björnsson, var fæddur í Ásgerðarstaðaseli í Hörgárdal árið 1851, en þar bjuggu foreldrar hans, Björn Benediktsson frá Flöguseli og Guðrún Guðmundsdóttir frá Lönguhlíð. Pétur flutti ungur í Húnavatnssýslu til elsta bróður síns, sem var vinnumaður á Keldulandi í Skagahreppi. Þar óx hann úr grasi. Móðir Kristínar hét Guðrún Guðmundína, foreldrar hennar voru Anna Gísladóttir frá Harastöðum í Skagahreppi og Guðmundur Jónasson, líklega fæddur á Stóru-Ásgeirsá í Víðidalstungusókn. Föður sinn sá Guðrún aldrei, hann drukknaði í fiski róðri áður en hún fæddist.
Pétur og Guðrún hófu fyrst bú skap á Ósi en bjuggu síðar á Tjörn í Nesjum og þar fæddist Kristín þann 8. janúar árið 1900. Hún fæddist inn í stóran barnahóp. Hún varð 10. barn foreldra sinna en alls urðu systkinin þrettán. Þar af komust tólf til fullorðinsára. Börnin voru: Guðmundur f. 1884, Álfheiður f. 1888, Páll f. 1889, Anna f. 1890, Sigurlaug f. 1893, Jóninna Margrét f. 1894, Guðrún f. 1895, Guðmundur f. 1897, Halldóra f. 1898, Kristín f. 1900, Soffía f. 1901, Sigurður f. 1904 og Pétur f. 1906. Eftirlifandi systkini í dag eru Soffía, fyrrum húsfreyja á Holtastöðum í Langadal, sem býr nú á Vistheimilinu á Blönduósi, og Pétur, sem lengst af starfaði sem sjómaður á strandferðaskipum Skipaútgerðar ríkisins. Hann er nú búsettur í Hveragerði.
Nú eru aðeins tvö eftir á lífi af þessum systkinahóp, Soffía, áður húsfreyja að Holtastöðum í Langadal, og Pétur, stýrimaður, sem bjó í Kópavogi, en þau dvelja nú á heimili aldraðra. Látin eru: Guðmundur, Álfheiður, Páll, Anna, Sigurlaug, Jóninna, Guðrún, Guðmundur, Halldóra og Sigurður.
Það var einmitt í höfuðborginni, síðast á þriðja áratugnum, sem Kristín og Helgi Pálsson, hinn ungi norðlenski höfðingi, kynntust; þá var framtíðin ráðin, þau giftu sig og fluttu til Akureyrar og áttu þau heima þar alla tíð síðan. Þau hjón áttu miklu barnaláni að fagna, eignuðust sjö mannvænleg börn: elst er
1) Margrét Kristín, Borgarnesi; maður hennar, Aðalsteinn Björnsson, bifreiðarstjóri, er látinn;
2) Guðrún er gift Jóhanni Ingimarssyni og rekur húsgagnaverslun á Akureyri;
3) Pétur Gústaf, vélstjóri; kona hans er Ása Breiðfjörð Ásbergsdóttir, þau búa einnig á Akureyri;
4) Sigurlaug er gift Ragnari Ragnarssyni, fulltrúa, heimili þeirra er í Reykjavík;
5) Hallgrímur er ókvæntur á Akureyri;
6) Björg er gift Magnúsi Fr. Sigurðssyni, skipstjóra í Reykjavík, og yngstur er
7) Páll, kennari, giftur Bjarney Einarsdóttur, þeirra heimili er í Mosfellsbæ.

Tjörn á Skaga ((1950))

Pétur Pétursson (1906-1990) Karlsminni Skagaströnd (26.5.1906 - 18.6.1990)

Soffía Pétursdóttir Líndal (1901-1990) Holtastöðum (9.11.1901 - 18.4.1990)

Jóninna Margrét Pétursdóttir (1894-1978) frá Tjörn á Skaga (30.5.1894 - 9.2.1978)

Anna Pétursdóttir (1890-1958) frá Tjörn í Nesjum á Skaga (31.7.1890 - 30.10.1958)

Guðmundur Pétursson (1897-1987) Blöndubakka (8.2.1897 - 30.6.1987)

Álfheiður Pétursdóttir (1888-1943) Tjörn á Skaga (28.4.1888 - 11.4.1943)

Halldóra Pétursdóttir (1898-1987) Höfðakoti Skagaströnd (22.8.1898 - 23.12.1987)

HAH01672

IS HAH

Final

Full

2.7.2017

®GPJ ættfræði 27.12.2022
Íslendingabók
mbl 13.12.1989. https://www.mbl.is/greinasafn/grein/42167/?item_num=26&searchid=d26ce83fdb6cbef0e283644ccaf244b642a8fef8